Wśród wielu specjalistów, których zazwyczaj musi odwiedzić wcześniak, znajdziecie fizjoterapeutę. Jak wybrać fizjoterapeutę dla Maluszka? Jak się do takiej wizyty przygotować? O co zapytać? Te oraz pewnie mnóstwo innych pytań urodzi się w Waszej głowie, a my postaram się na niektóre z nich odpowiedzieć.
Po pierwsze – kiedy udać się do fizjoterapeuty?
Najlepszym z możliwych rozwiązań jest kontakt z fizjoterapeutą już na oddziale Patologii Noworodka. Do zadań takiego specjalisty należy min. nauczenie Rodziców odpowiednich technik pielęgnacji Maluszka takich jak podnoszenie, odpowiednie noszenie na rękach, pozycjonowanie do zabawy lub snu itp. Wymienione aspekty są bardzo ważne, ze względu na to, iż każda czynność, którą wykonują Rodzice może być źródłem istotnych bodźców sensomotorycznych oraz oddziaływać na dziecko terapeutycznie. Stanowi to również podstawę do optymalnego rozwoju psychomotorycznego każdego dziecka.
Na szczęście coraz większa liczba szpitali zatrudnia fizjoterapeutów odpowiednio przygotowanych do pracy z najmniejszymi dziećmi. Niestety wciąż znajdziemy szpitale, w których takich specjalistów brakuje. W takiej sytuacji staramy się znaleźć eksperta, który odwiedzi Was po wyjściu dziecka do domu i na spokojnie pokaże Wam jak postępować z Maluszkiem. Oczywiście wizyta w warunkach gabinetowych jest równie dobrym rozwiązaniem. Istotnym jest, aby nie zwlekać z taką wizytą, gdyż nie każde dziecko urodzone przed czasem będzie musiało poddać się regularnej terapii. W takiej sytuacji odpowiednie wsparcie Opiekunów jest niezbędne i w wielu przypadkach tzw. „wspierająca pielęgnacja” w zupełności wystarczy 🙂
Po drugie – do kogo się udać?
Wydawałoby się, że po prostu do fizjoterapeuty. I niby tak, ale podobnie do lekarzy, fizjoterapeuci mają swoje specjalizacje. Część z nich zajmuje się dorosłymi pacjentami ortopedycznymi, część neurologicznymi, a część specjalizuje się we wsparciu najmniejszych dzieci. I właśnie tego ostatniego specjalistę powinniśmy zaprosić do współpracy. Są to zazwyczaj terapeuci koncepcji NDT – Bobath (najlepiej z rozszerzeniem o kurs Baby) lub metody Vojty.
Grono wykwalifikowanych terapeutów stale się powiększa i można ich znaleźć na stronach: www.ndt-bobath.pl (nie wszyscy specjaliści są na niej zarejestrowani) lub www.vojta.com.pl. Warto również zasięgnąć opinii na forach internetowych i grupach dla rodziców wcześniaków w mediach społecznościowych. Z pewnością znajdziecie tam rodziców z Waszych okolic, którzy podzielą się kontaktem i podpowiedzą do kogo warto się udać.
Kolejne pytanie – jak się przygotować do wizyty u fizjoterapeuty ?
Pierwszą rzeczą jest pozytywne nastawienie Rodziców ;-). Pamiętajcie, że to bardzo ważne i będąc Rodzicem wiele razy się o tym przekonacie. Wasz strach i niepewność udzielą się dziecku natomiast Wasze pozytywne nastawienie może ukoić najbardziej niepewnego Malca. Na wizytę najlepiej umówić się w godzinach, w których dziecko jest aktywne, najedzone i wyspane. Warto również zabrać ze sobą dokumentację medyczną (wypis ze szpitala, opis badania USG CUN, USG bioder itp.). Nie musicie ubierać dziecka na wizytę w specjalny sposób, ponieważ do badania najlepiej, żeby dziecko było rozebrane. Możecie natomiast zabrać ze sobą ulubiony kocyk, na którym położymy Malucha – będzie czuło się bezpieczniej. Warto również na wizytę przygotować sobie listę pytań i istotnych zagadnień:
- co was niepokoi,
- co sprawia Wam trudność w pielęgnacji dziecka,
- jak wygląda rytm dnia dziecka,
- co dziecko lubi, co je uspokaja oraz co ewidentnie mu nie odpowiada.
Dodatkowo pamiętajcie, iż z pewnością padną pytania dotyczące przebiegu ciąży, przyczyny przedwczesnego porodu oraz samego pobytu dziecka na oddziale intensywnej terapii i patologii noworodka.
Warto, aby na pierwszej wizycie obecni byli obydwoje Rodzice, żeby mogli zapoznać się z zaleceniami, a także w razie potrzeby jedno z nich uspokoiło, nakarmiło lub w przypadku innej nieprzewidzianej sytuacji zajęło się dzieckiem. Co więcej, przy takiej wizycie zawsze towarzyszą emocje i najzwyczajniej w świecie niektóre informacje umykają, a jak to mówią „co dwie głowy to nie jedna” ;-).
Jak wygląda wizyta?
Na początku fizjoterapeuta da dziecku chwilę na zapoznanie się z nim, będzie do niego mówić, aby nawiązać relację. To bardzo istotna kwestia, gdyż już wtedy jesteśmy w stanie wiele zaobserwować np. jak dziecko reaguje na bodźce (wzrokowe, słuchowe, dotykowe itd.), które do niego trafiają. Oprócz wywiadu i obserwacji spontanicznej aktywności dziecka fizjoterapeuta powinien przeprowadzić badanie. Może ono z boku wyglądać dziwnie, ale jest niezbędne do tego, aby prawidłowo ocenić rozwój Maluszka i ustalić ewentualny problem dziecka. Jest to niezwykle ważne do wytyczenia optymalnego kierunku postępowania terapeutycznego.
Czego jeszcze oczekiwać po takiej wizycie?
Bez względu na to, czy wasze dziecko będzie potrzebowało terapii czy też nie, powinniście otrzymać wskazówki jak postępować z dzieckiem w domu, jak się z nim bawić, czego unikać i na co zwracać uwagę w przyszłości. Warto też zapytać o tzw. „czerwone flagi,” czyli elementy, które ewentualnie mogą być wskazaniem do ponownej wizyty. Warto też umówić się na kolejne spotkanie kontrolne. Rozwój wcześniaka często jest atypowy i bardzo dynamiczny, więc należy raz na jakiś czas zweryfikować rozwój Malucha z ekspertem. Może się również zdarzyć, że dziecko na wizycie nie zaprezentuje wszystkich swoich umiejętności. Wtedy przydają się np. filmiki, które zazwyczaj każdy z rodziców ma w swoim telefonie ;-). Pamiętajcie, że możecie zadawać pytania i nie ma złych pytań. Macie wyjść z gabinetu spokojni z przeświadczeniem, że jesteście w dobrych rękach.
PS
Oczywiście na wizytę warto zabrać:
- dodatkowe body,
- zapasową pieluszkę i mokre chusteczki,
- butelkę z mlekiem, jeśli karmicie butelką,
- pieluszkę tetrową,
- ulubioną zabawkę w przypadku odrobinę starszych dzieciaczków.
Marta Kościk
fizjoterapeuta
terapeuta NDT-Bobath
